Yapı Sağlığının Önemi
Doğal afetler arasında deprem en yıkıcılarındandır. Toplumsal krizlerin ötesinde yüksek seviyede can ve mal kaybına sebebiyet vermektedir. Örneğin 1994’de Amerika Los Angeles depremi sonucunda 61 can kaybı ve 40 Milyar dolar kayıp yaşanmıştır. 1995 yılında Japonya Kobe depreminde 6.400 can kaybı ve 100 Milyar dolar kaybedilmiştir. 1999 Türkiye Kocaeli depreminde 18.373 can kaybı ve 20 Milyar dolar kaybedilmiştir. 1999 senesinde Çin’in Tayvan şehrinde 2.300 can kaybı ve 9 Milyar dolar mal kaybı olmuştur. Son olarak 2011 Van depreminde 644 vatandaşımız hayatını kaybetmiştir.
Bu sonuçları mühendislik disiplinleri bağlamında değerlendirdiğimiz takdirde can ve mal kayıplarının depremden ziyade depreme dayanıksız yapılardan kaynaklandığı görülmektedir. Bu sebeple zararı depremin değil gerekli dayanıma sahip olmayan binaların verdiği bir gerçektir. Sonuç olarak binaların imal edilmeden önce depreme karşı yüksek performans sergilemesi ve imalat aşamalarının denetlenmesi gerekmektedir. Bunun neticesinde kritik öneme sahip, insanların yoğun olarak kullandığı ve belirli yüksekliğe sahip binaların da anlık olarak izlenmesi ve yapısal performanslarının düzenli olarak takip edilmesi ihtiyacı doğmuştur.
Bu nedenle akıllı binalar olarak tanımlanan, hareket sensörleriyle yapı sağlığının anlık olarak izlendiği ve olası deprem karşısında hasarın hangi bölgede ve mertebede olduğunu tespit edebilen sistemler geliştirilmiştir. Bu sistemlerde hasarı tanılamak için faydalanılan temel prensip yapısal elemanlarda oluşabilecek hasarların ve rijitlik kayıplarının yapıdaki frekans, mod şekli gibi parametrelerini değiştirmesidir. Tespit edilmek istenen modal parametreler gürültü, ortam kaydı ya da deprem kaydıyla belirlenebilmektedir. Titreşim parametrelerine bağlı olarak hasar tanılama metotları dört ana kategoride değerlendirilmektedir. Bunlar; doğal frekansa bağlı metotlar, mod şekline bağlı metotlar, mod şekli eğriliğine bağlı metotlar ve mod şekilleri ile frekansları birlikte kullanan metotlardır.
Son yıllarda sensör maliyetleri teknolojinin de gelişmesiyle birlikte yaygın olarak uygulanabilir hale gelmiştir. Bundan otuz sene öncesinde bir yapı üzerinde sadece üç adet ivmeölçer kullanılmakta ve yeterli görülmekteydi. Şimdi ise maliyetlerinin düşmesiyle birlikte tek bir yapı üzerinde yüzlerce sensör yerleştirilebilmektedir.
Firmamız alanında uzman akademik personeliyle yapısal sağlık takibi alanında %100 yerli teknoloji ile mühendislik hizmeti vermektedir. Güncellenecek olan Türk Deprem Yönetmeliğinde yüksek yapılar, AVM'ler, hastaneler ve belirli tip kamu kurumlarının izlenmesi zorunlu hale gelecektir.
Bu sebeple toplu kullanımın yoğun olduğu yapılarda yapı sağlığı izlenmesi deprem risklerini minimuma indirmek için hayati önem taşımaktadır.
